Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği günlerde, sıcak çarpması riski artmaktadır. Bu duruma dikkat çeken Atlas Üniversitesi Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Ramazan Güven, sıcak çarpmasının vücudun aşırı ısınması sonucu oluşan ve acil müdahale gerektiren ciddi bir durum olduğunu belirtmiştir. Sıcak çarpmasında vücudun kendini serinletemediği ve organların zarar görebileceği uyarısında bulunan Güven, ilk müdahalenin önemine vurgu yapmaktadır.
Sıcak Çarpmasının Belirtileri
Doç. Dr. Ramazan Güven, sıcak çarpmasının belirtilerini şöyle açıklamaktadır:
- 40 derece ve üzeri yüksek ateş
- Kafada karışıklık, sersemlik, konuşma bozukluğu ya da bayılma
- Terleyememe veya aşırı terleme
- Kuru, sıcak ve kırmızı cilt
- Baş ağrısı, mide bulantısı
- Hızlı kalp atışı, nefes darlığı
- Kas krampları veya nöbet geçirme
Risk Altındaki Gruplar
Yüksek sıcaklıkların herkesi etkileyebileceğini belirten Güven, bazı grupların daha fazla risk altında olduğunu ifade etmektedir. Özellikle 65 yaş üzerindeki yaşlılar, bebekler ve küçük çocuklar, kalp, böbrek ve şeker gibi kronik hastalığı olanlar, açık havada çalışanlar ya da spor yapanlar, tansiyon ya da ruh sağlığı ilaçları kullananlar ile evinde serinleme imkânı olmayanlar risk altındadır. Bu gruptaki kişilerin sıcak çarpmasından etkilenme ihtimali daha yüksektir.
İlk Müdahale Yöntemleri
Sıcak çarpmasında ilk müdahalenin doğru yapılması gerektiğini belirten Doç. Dr. Ramazan Güven, şu adımları önermektedir:
- Kişiyi hemen gölgeye ya da serin bir yere taşıyın.
- Üzerindeki fazla giysileri çıkarın.
- Vücudunu soğutmaya başlayın: Soğuk suyla silin, vantilatör tutun, buzla koltuk altı ve boyun gibi bölgelere kompres yapın.
- Bilinci açıksa su içirin ama zorla içirmeyin.
- 112’yi arayın. Çünkü sıcak çarpması ciddi bir durumdur, mutlaka tıbbi yardım gerekir.
Tedavi Süreci
Sıcak çarpması vakalarında hastanede uygulanan tedavi yöntemleri arasında hızla soğutma işleminin başlatılması yer almaktadır. Doç. Dr. Ramazan Güven, buz banyosu ve serin hava üfleme gibi yöntemlerin kullanıldığını, ayrıca su ve mineral kaybının damardan sıvı verilerek giderildiğini belirtmektedir. Sıcak çarpmasının organlara zarar verip vermediği kontrol edilirken, gerekirse hasta yoğun bakıma alınabilir. Tedavide en önemli nokta, vakit kaybetmeden müdahale etmektir.
Aşırı Sıcaklarda Alınması Gereken Önlemler
Aşırı sıcak havalarda alınması gereken önlemlere dikkat çeken Doç. Dr. Ramazan Güven, şu tavsiyelerde bulunmaktadır:
- Gün içinde özellikle 11.00–17.00 saatleri arasında dışarı çıkmayın.
- Bol, açık renkli ve pamuklu giysiler giyin.
- Bol su için, susamayı beklemeyin.
- Gölge ya da serin yerlerde kalın, klimayı doğru kullanın.
- Spor yapacaksanız sabah erken saatleri tercih edin.
- Yaşlı ve yalnız yaşayan yakınlarınızı sık sık kontrol edin.
